Dù dừng bước ở vòng 1/8 trước Hà Lan tại Munich, Euro 2024 là một mùa hè đáng nhớ đối với người hâm mộ Romania. Sau nhiều năm chìm trong bóng tối, đội tuyển “Tricolorii” trở lại với sân khấu lớn nhất của bóng đá châu Âu, vượt qua vòng bảng với vị trí dẫn đầu – một thành tích khiến cả châu lục ngỡ ngàng.
Nhưng để có được ngày hôm ấy, bóng đá Romania trải qua một hành trình đầy giông bão. Và người khơi nguồn cho cuộc hồi sinh ấy – không ai khác ngoài huyền thoại Gheorghe Hagi, “Maradona vùng Carpath”.

Từ bóng tối của thất vọng
Lần gần nhất Romania góp mặt ở một giải đấu lớn là tại Euro 2016. Khi ấy, người dẫn dắt đội tuyển là Anghel Iordanescu – cha của HLV hiện tại Edward Iordanescu. Nhưng sự chuyển giao thế hệ ấy không hề êm đẹp.
Romania thi đấu dưới kỳ vọng và bị loại ngay từ vòng bảng sau trận thua cay đắng trước Albania. Niềm tin vào bóng đá quốc gia sụp đổ, và trong tám năm tiếp theo, đất nước cuồng bóng đá này phải chứng kiến bốn đời HLV bị sa thải, niềm hy vọng cạn kiệt dần theo từng thất bại.
Từ các CLB đến đội tuyển quốc gia, bóng đá Romania chìm trong khủng hoảng. Nhưng giữa khung cảnh ảm đạm đó, lời tiên tri đầy giận dữ của Hagi vào năm 1998 lại vang vọng như một hồi chuông thức tỉnh.
“Hãy dựng tượng chúng tôi đi, vì những gì làm được trong suốt 10 năm qua. Các người sẽ thấy, hai hay ba năm nữa thôi, bóng đá Romania sẽ chết. Số không!”. Đó là những lời Hagi từng gào lên trong một buổi họp báo năm 1998, không lâu sau khi cùng đội tuyển lọt vào vòng 1/8 World Cup và đánh bại đội tuyển Anh tại Euro 2000.
Sau khi treo giày năm 2000, Hagi không biến mất. Trái lại, ông âm thầm chuẩn bị cho một cuộc cách mạng. Ông đầu tư hơn 10 triệu bảng – tiền tích lũy được sau sự nghiệp thi đấu tại Real Madrid, Barcelona và Galatasaray – để xây dựng học viện bóng đá tại Constanța, quê hương bên bờ Biển Đen.
Lúc bắt đầu, nơi ấy không có điện, không nước, thậm chí không có cả đường để đi vào bằng ô tô. Nhưng Hagi tin vào tầm nhìn của mình. “Bóng đá đã cho tôi tất cả, giờ là lúc tôi trả lại. Chúng ta có nhiều tài năng, chỉ cần hướng đi đúng đắn,” ông nói.
Học viện của Hagi không chỉ đào tạo trẻ. Ông lập ra CLB Viitorul (nghĩa là “Tương lai”), bắt đầu từ giải hạng ba. Trong ba năm, Viitorul thăng hạng lên giải VĐQG Romania. Dưới sự dẫn dắt của chính Hagi trên băng ghế huấn luyện, đội bóng nhỏ bé này vô địch quốc gia năm 2017 và 2023, góp mặt tại vòng loại Champions League – điều mà những ông lớn truyền thống của Romania từng mơ cũng khó đạt được.
Năm 2021, Viitorul sáp nhập với Farul Constanța, mở ra chương mới cho bóng đá địa phương. Tính đến nay, có đến 61 cầu thủ trẻ từng được Hagi đào tạo ra mắt giải VĐQG – một con số ấn tượng cho bất kỳ học viện nào tại châu Âu.
Hagi từng tuyên bố: “Đến năm 2022, tôi muốn một nửa đội tuyển quốc gia đến từ hoặc trưởng thành tại học viện này.” Đó không chỉ là kỳ vọng – mà là lời tiên tri thứ hai của ông.

Euro 2024 – Những đứa con của Hagi
Tại Euro 2024, đội tuyển Romania mang theo 6 cầu thủ từng gắn bó với học viện của Hagi, trong đó có con trai ông – Ianis Hagi, người khoác áo số 10 như cha mình từng làm. Trong các trận vòng loại, có thời điểm đến 12/23 cầu thủ trong danh sách triệu tập từng chơi bóng cho hoặc được đào tạo bởi hệ thống của Hagi.
Kết quả thì ai cũng thấy: Romania bất bại ở vòng loại, đứng đầu bảng có sự góp mặt của Thụy Sĩ. Tại vòng bảng Euro, họ vùi dập Ukraine 3-0, chơi đôi công quả cảm với Bỉ và cầm hòa Slovakia để giành vé vào vòng 1/8.
Đây không phải thế hệ vàng của những năm 90, nhưng là một tập thể đoàn kết và bản lĩnh. Không ai nghĩ họ sẽ tiến xa, ngoại trừ… Hagi. Trước giải đấu, ông từng khẳng định: “Tôi tin đội bóng này có thể vào đến bán kết.” Khi một Hagi lên tiếng, cả châu Âu phải lắng nghe – bởi tỷ lệ thành hiện thực từ các lời tiên đoán của ông chưa bao giờ thấp.
Phần lớn các tuyển thủ hiện tại chưa từng được xem Hagi chơi bóng trực tiếp, nhưng qua mạng xã hội, những cú sút xa, những pha rê bóng ma thuật của ông vẫn hiện diện sống động trong trí nhớ người hâm mộ. Hagi không chỉ là người từng giúp Romania khuất phục Colombia, Mỹ và Argentina ở World Cup 1994 – ông còn là người gieo mầm hy vọng cho tương lai bóng đá nước nhà.
Hagi từng nói sau World Cup 1994: “Chúng tôi dừng lại đúng lúc. Như thế, con đường sẽ rộng mở cho thế hệ kế tiếp tiến xa hơn.” Lời nói ấy như một di chúc cho bóng đá Romania – và giờ, thế hệ ấy đang viết tiếp chương sử mới, trên nền móng mà Hagi đã đặt xuống từ một bãi cỏ hoang không điện, không nước.
Câu chuyện của Hagi không chỉ là về bóng đá – đó là một bài học về tầm nhìn, nghị lực và lòng kiên trì. Từ một cầu thủ huyền thoại, ông trở thành người gây dựng lại cả một nền bóng đá, biến “lời tiên tri u ám” của năm 1998 thành động lực cho một công cuộc tái thiết.
Hagi không chỉ viết sử trên sân – ông còn viết nên lịch sử bằng chính trái tim và khối óc của mình.
Nguồn tin: Bongdalu